Tussen viering en verlenging

We naderen de finish. Dat kleurige lint waar je doorheen rent na de marathon komt in zicht.

Reden voor blijdschap. Nou ja, voor onze derdejaars is er nog een laatste toetsweek.

Nog even alles uit jezelf halen op dat laatste rechte eind. De eerste- en tweedejaars ronden ook af. Hier en daar nog een toets. Nog even die ene opdracht inleveren.

Maar voor onze vierdejaars was het écht zover.

Eind.

Ex.

Amen.

Deze drie woorden hebben los van elkaar al iets definitiefs. Maar aan elkaar geschreven vormen ze ook nog eens het magische woord EINDEXAMEN………

Het is het eind van een tijdperk, een deel van je leven.

Als je het goed doet wordt de school een soort ex van je.

En misschien zuchtte je na het verlossende bericht: ‘Amen!’

Je zal vast nog wel eens terugdenken aan deze periode.

Ik herinner me zelf het examengevoel nog goed. Wie niet?

De centrale start, het openen van ‘de’ enveloppe of doos door de examencoördinator. Het uitdelen van de spullen. Je eerste blik op de vragen of de tekst. Na een minuut of tien is het zó stil dat alle geluiden die normaal totaal niet opvallen nu inslaan als een meteoriet. Een kuchje of complete hoestbui. Het verschuiven van een stoel. Het schrapen van een keel. Of erger: iemand die plotseling moet niezen. En (hooi)koortsachtig op zoek gaat naar een zakdoekje. Zenuwachtig gegrinnik. De eerste diepe zucht van een medekandidaat. De eerste wanhopige blikken. Misschien zelfs een ongemerkt hardop uitgesproken vraag: ‘Hè?’ Een kort lachje, want zelfs in zo’n examentekst zit wel eens iets grappigs. Ik herinner me ook de krakende schoenen of klikkende hakken van de docenten die surveilleerden. Iedere voetstap klonk in die holle ruimte (wij zaten in de gymzaal, dus zweten was je daar al gewend) als een heipaal in een lege fabriekshal. De eerste klasgenoot  die ‘klaar’ is en zijn spullen aan de kant schuift. Ongeloof bij anderen. Huh? NU al? Dat kán niet! Gejaagde blikken op de wandklok. Buiten klinkt een sirene van brandweerauto of ambulance. Het valt opeens veel meer op. Je moet je daar voor kunnen afsluiten. Valt soms niet mee.

Blikken dwalen af. Indien mogelijk, naar buiten. Want dáár, buiten, daar is het, waar je dit allemaal voor doet. Ooit schijn je hier plezier van te gaan krijgen. Na afloop de bekende gesprekjes. ‘Wat had jij bij die vraag?’ Of: ’Bijlage? Wélke bijlage? AAAAH…….. vergeten!’  Sommigen gaan direct naar huis en willen er niets van horen of zien. Na het laatste vak gaat het beginnen. Het Grote Wachten.

En je moest al zo vaak wachten op je cijfers. Sommige leerlingen lukt het alvast een soort vakantiegevoel te ontwikkelen.  In elk geval is het goed iets te gaan doen. Sporten. Een boek lezen……..nou, nee, dank u, net gedaan………bingewatchen, hardcore Netflixen, gamen. Leven!

En natuurlijk zat er nog een prachtig en gezellig gala tussen, om even met je hoofd en lijf met andere dingen bezig te zijn.

Op De Dag Der Dagen, die dag waarvan je sowieso al overal uitslag krijgt, blijft een aantal kandidaten met oortjes in diep onder het donzen dekbed. Want wat je niet gehoord hebt is niet gebeurd. Het geluid van een telefoon bijvoorbeeld. Of de deurbel, die iedere vezel in je lijf onder stroom stoot.

De zekere slagers beginnen alvast de eerste ballonnen op te blazen, de eerste slingers uit te rollen. Op zolder hoor je je moeder worstelen met de vlaggenmast. Ze roept met licht overslaande stem wat je eraan zou willen hangen. Je kunt het antwoord:  ‘JOU!’ nog net op tijd verlengen tot: ‘JOUW agenda en MIJN rugtas?’ Wel symbolisch, want veel moeders zijn planners.

Dit jaar kwamen niet álle leerlingen blij en uitgelaten de school binnen voor die gezellige ontvangst met een hapje en drankje. Een aantal zal nog moeten strijden voor die Tweede Kans. En niet alleen op onze school, maar overal in het land. Na twee jaar onderduiken voor corona en ‘kansrijk bevorderd’ worden, werd je nu weer keihard afgerekend en dat was vast niet eenvoudig.

Daar staat tegenover dat een paar leerlingen zelfs ‘cum laude’ slaagde en dat is dan óók wel weer heel bijzonder. (En altijd beter dan ‘cum fraude’, met iets téveel hulp van buitenaf.)

Heel veel succes met dat extra rondje aan het eind van die toch al zo lange marathon.

Weet dat alle docenten alleen maar willen dat jij slaagt. En weet ook dat je niets minder bent wanneer dat nu nog niet lukt(e). Het betekent alleen dat jij op dit moment in je leven even niet alle antwoorden wist op vragen die door anderen bedacht zijn. En de volgende keer lukt het jou óók.

Ook jij gaat je plek vinden en doen waar je goed in bent of wordt.

Tot die tijd:

We zweten mee. We wachten mee. We vieren mee.

En als het nodig is troosten we mee.

Bert Jansen

Docent VC Twello